Usterki techniczne samolotu, a odszkodowanie za lot - wyrok TSUE

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) podjął kluczową decyzję dotyczącą odpowiedzialności przewoźników lotniczych w przypadku ukrytych wad silników samolotów. Może ona wpłynąć na możliwość egzekwowania odszkodowań lotniczych dla pasażerów.

Orzeczenie TSUE z dnia 13 czerwca 2024 r.
 

13 czerwca 2024 r. TSUE wydał ważne orzeczenie dotyczące odszkodowań za opóźnienia lotów spowodowane wadliwymi silnikami. Zgodnie z tym orzeczeniem, jeśli opóźnienie jest wynikiem ukrytej wady konstrukcyjnej silnika, przewoźnik lotniczy może uniknąć wypłaty odszkodowania, o ile wykaże, że podjął wszelkie możliwe środki ostrożności, aby zapobiec takiej sytuacji.

Orzeczenie TSUE dotyczyło lotu z Krakowa do Chicago z 2 lipca 2018 r., który miał być obsługiwany przez Boeing 787-9 Dreamliner. Cztery dni przed planowanym odlotem wykryto wadę konstrukcyjną silnika, który został zdemontowany i naprawiony. Lot został wykonany zastępczym samolotem, który dotarł do Chicago z ponad 3-godzinnym opóźnieniem.

TSUE uznał, że ukryte wady silników są poważnym problemem dla linii lotniczych i zgodnie z prawem UE przewoźnicy nie muszą posiadać dodatkowych samolotów i załóg na wypadek takich sytuacji.

Czy przewoźnik uniknie wypłaty odszkodowania?
 

Sąd Okręgowy w Warszawie nie wydał jeszcze ostatecznego wyroku w tej sprawie. TSUE wydał swoje orzeczenie na prośbę sądu, który miał wątpliwości co do interpretacji prawa unijnego i zwrócił się o wyjaśnienie.

Zgodnie ze słowami Davida Janoszki, prawnika i specjalisty w zakresie praw pasażerów: Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 zwykle nie uznaje usterek technicznych za nadzwyczajne okoliczności, z wyjątkiem przypadków, takich jak zderzenie z ptakiem, sabotaż lub ukryte wady konstrukcyjne samolotu. TSUE potwierdził, że ukryte wady konstrukcyjne uzasadniają zwolnienie przewoźnika z odpowiedzialności odszkodowawczej, pod warunkiem, że przewoźnik podjął wszelkie racjonalne środki, aby uniknąć opóźnienia.

Trybunał stwierdził, że ocena zwolnienia przewoźnika zależy od tego, czy usterka była wadą konstrukcyjną i czy przewoźnik podjął odpowiednie działania, aby zminimalizować opóźnienie. Nawet jeśli przewoźnik wiedział o wadzie, ale nie ujawniła się ona w konkretnym samolocie, jest to nadal nadzwyczajna okoliczność.

TSUE przyjmuje elastyczne podejście do "racjonalnych środków", pozostawiając ocenę sądom krajowym. Środki te muszą być technicznie i ekonomicznie wykonalne dla przewoźnika, bez nadmiernych poświęceń.

Podczas lotu z Krakowa do Chicago przewoźnik zapewnił alternatywny transport tego samego dnia. W samolotach Boeing 787 Dreamliner często występują problemy techniczne, a wykryte wady konstrukcyjne są znane od 2016 r. Decyzja sądu krajowego będzie uwzględniać, czy przewoźnik podjął odpowiednie działania w danym przypadku.